Scenariusze edukacyjne projektu „Cyfrowe albumy architektów Hanny Adamczewskiej-Wejchert i Kazimierza Wejcherta z lat 1948–1994”
Tychy to życiowy projekt Hanny Adamczewskiej-Wejchert (1920–1996) i Kazimierza Wejcherta (1912–1993), generalnych projektantów miasta. Para architektów w 1952 roku wygrała konkurs na generalną koncepcję nowego miasta. Cenną spuścizną jest 36 albumów (ok. 4 500 stron) – bogaty materiał biograficzny, faktograficzny i ikonograficzny związany z historią Tychów oraz historią polskiej architektury i urbanistyki, czy powojennej odbudowy kraju, np. rysunki architektoniczne, mapy, fotografie rodzinne / z życia zawodowego, wycinki prasowe, korespondencja prywatna / służbowa, notatki i inne dokumenty (związane z pracą w tyskim Miastoprojekcie czy na Politechnice Warszawskiej); wątkiem przewijającym się przez wszystkie albumy jest planowanie, budowa i rozbudowa Tychów. To właśnie albumy są punktem wyjścia trzech scenariuszy edukacyjnych („Empatyczna oś zielona”, „Miasto – dobre miejsce” i „Życie codzienne w PRL na przykładzie rodziny Wejchertów”), które pozwolą na samodzielne przeprowadzenie warsztatów podczas lekcji. Zdigitalizowane albumy są udostępnione nieodpłatnie na stronie internetowej Muzeum Miejskiego w Tychach: https://muzeum.tychy.pl/wirtualnezbiory/
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
„Empatyczna oś zielona” – scenariusz edukacyjny
„Miasto – dobre miejsce” – scenariusz edukacyjny
„Życie codzienne w PRL na przykładzie rodziny Wejchertów” – scenariusz edukacyjny
„Szlakiem tyskiego alfabetu: osiedle A” – spacer
Spacer po najstarszym osiedlu Nowych Tychów, podczas którego będzie można poznać jego założenia, realizację i przeszłość w oparciu o architekturę, historię idei i sztuki. Pochodzący z pierwszej połowy lat 50. zespół urbanistyczny powstał według projektu Tadeusza Teodorowicza-Todorowskiego, z detalami autorstwa artystów takich jak: Zygmunt Acedański, Stanisław Marcinów i Jerzy Kwiatkowski.
Podstawa programowa: przyswojenie informacji z różnych dziedzin sztuk plastycznych oraz architektury; zapoznanie się z twórczością artystów i architektów w obrębie „małej ojczyzny”; znajomość dziedzictwa kulturowego najbliższego otoczenia, znajomość lokalnych zabytków i dzieł architektury (historycznej i współczesnej); identyfikowanie się z „małą ojczyzną” i poczucie współodpowiedzialności za jej rozwój i kształtowanie ładu przestrzennego; przejawianie troski o pamiątki i zabytki historyczne.
czas trwania: ok. 1,5 godz.
miejsce zbiórki: ul. gen. Wł. Andersa (pod rzeźbą przodownicy pracy/murarki), Tychy
prowadzą: dr Patryk Oczko, Mateusz Miłoń
„Szlakiem budowy nowego miasta: A, B i Stare Tychy” – spacer
Przybliżenie historii, architektury i akcentów plastycznych dwóch pierwszych osiedli nowego miasta i ich relacji z zabudową dawnej wsi Tychy. Zaprojektowane w 1951 roku przez Tadeusza Teodorowicza-Todorowskiego osiedle A to pełne odzwierciedlenie obowiązującej wtedy doktryny socrealistycznej. Natomiast osiedle B, zaprojektowane według koncepcji Hanny Adamczewskiej i Kazimierza Wejcherta, odzwierciedla wyswobodzenie się z tych rygorów, czego wyrazem jest m.in. płynne połączenie z wiejską zabudową oraz włączenie w układ urbanistyczny kościoła pw. św. Marii Magdaleny.
Podstawa programowa: przyswojenie informacji z różnych dziedzin sztuk plastycznych oraz architektury; zapoznanie się z twórczością artystów i architektów w obrębie „małej ojczyzny”; znajomość dziedzictwa kulturowego najbliższego otoczenia, znajomość lokalnych zabytków i dzieł architektury (historycznej i współczesnej); identyfikowanie się z „małą ojczyzną” i poczucie współodpowiedzialności za jej rozwój i kształtowanie ładu przestrzennego; przejawianie troski o pamiątki i zabytki historyczne.
czas trwania: 1,5–2 godz.
miejsce zbiórki: ul. gen. Wł. Andersa (pod rzeźbą przodownicy pracy/murarki), Tychy
prowadzą: dr Patryk Oczko, Mateusz Miłoń
„Szlakiem budowy nowego miasta: W stronę nowoczesności” – spacer
Przybliżenie przykładów architektury i urbanistyki powojennego modernizmu w rejonie tyskiego śródmieścia. Przełom lat 50. i 60. XX wieku wyznacza istotny moment w rozwoju przestrzennym Tychów. Budowa miasta zbliżyła się wówczas do terenu planowanego śródmieścia, objejmując jego pierwsze fragmenty – osiedla C, D, E i F. Temu etapowi prac towarzyszyły również duże zmiany w architekturze i urbanistyce. Historyzujące formy socrealizmu zastępowano nowoczesnymi – modernistycznymi, inspirowanymi realizacjami z krajów zachodnich. Prowadzono także doświadczenia z nowymi technologiami budowlanymi, w tym z systemami prefabrykacji, które zdominowały w tym czasie tyskie place budowy. Wszystko to znalazło odzwierciedlenie w nowych formach i typach zabudowy, które w dużej mierze ukształtowały dzisiejsze oblicze miasta.
Podstawa programowa: przyswojenie informacji z różnych dziedzin sztuk plastycznych oraz architektury; zapoznanie się z twórczością artystów i architektów w obrębie „małej ojczyzny”; znajomość dziedzictwa kulturowego najbliższego otoczenia, znajomość lokalnych zabytków i dzieł architektury (historycznej i współczesnej); identyfikowanie się z „małą ojczyzną” i poczucie współodpowiedzialności za jej rozwój i kształtowanie ładu przestrzennego; przejawianie troski o pamiątki i zabytki historyczne.
czas trwania: 1,5–2 godz.
miejsce zbiórki: ul. M. Skłodowskiej-Curie 4 (skwer przed Szkołą Podstawową nr 11 im. M. Skłodowskiej-Curie), Tychy
prowadzą: dr Patryk Oczko, Mateusz Miłoń
„Szlakiem budowy nowego miasta: Na południe!” – spacer
Przybliżenie wybranych przykładów architektury i urbanistyki modernizmu i postmodernizmu zrealizowanej w południowej części miasta. Na początku lat 70. XX wieku rozpoczął się nowy etap wielkiej rozbudowy Tychów. Prace planistyczne i budowlane objęły tereny położone na południe od wykopu kolejowego, inicjując tym samym powstanie tzw. dzielnicy południowej. Obok zabudowy mieszkaniowej przewidziano na jej terenie powstanie ważnych obiektów o znaczeniu ogólnomiejskim, m.in. Centralnego Ośrodka Miejskiego. Powstająca tu zabudowa charakteryzowała się nowymi rozwiązaniami w zakresie układów urbanistycznych, form architektury oraz technologii budowlanych. Obok modernistycznej architektury, realizowanej w dużej mierze z elementów wielkopłytowych, pojawiają się pierwsze charakterystyczne obiekty reprezentujące styl postmodernistyczny.
Podstawa programowa: przyswojenie informacji z różnych dziedzin sztuk plastycznych oraz architektury; zapoznanie się z twórczością artystów i architektów w obrębie „małej ojczyzny”; znajomość dziedzictwa kulturowego najbliższego otoczenia, znajomość lokalnych zabytków i dzieł architektury (historycznej i współczesnej); identyfikowanie się z „małą ojczyzną” i poczucie współodpowiedzialności za jej rozwój i kształtowanie ładu przestrzennego; przejawianie troski o pamiątki i zabytki historyczne.
czas trwania: 1,5–2 godz.
miejsce zbiórki: ul. K. Darwina (pod rzeźbą Hanny i Kazimierza Wejchertów), Tychy
prowadzą: dr Patryk Oczko, Mateusz Miłoń
„Wzrok też może podróżować” – spacer
Stare Tychy to dziś dzielnica miasta Tychy, na terenie której znajdują się budynki sięgające swoją historią głęboko w przeszłość. To obszar kryjący wiele niezwykłych opowieści. Spacer wąskimi uliczkami pozwoli odkryć ciekawostki dotyczące poszczególnych miejsc, zwrócić uwagę na architekturę, a także zapoznać z postaciami, które odegrały ważną rolę w historii Tychów, gdy władzę sprawowali tu książęta von Pless.
Podstawa programowa: poznanie historii i tradycji swojej okolicy oraz ludzi dla niej szczególnie zasłużonych; znajomość lokalnych zabytków, umiejętność opisywania ich dziejów; identyfikowanie się z „małą ojczyzną” i poczucie współodpowiedzialności za jej rozwój i kształtowanie ładu przestrzennego.
czas trwania: 1,5 godz.
miejsce zbiórki: pl. Wolności (przy Pomniku Powstańca Śląskiego), Tychy
prowadzą: Agata Berger-Połomska i Katarzyna Grobelna
fot. Zygmunt Kubski
Prosimy zapoznać się z regulaminami:
Regulamin zwiedzania Muzeum Miejskiego w Tychach
Regulamin korzystania z oferty edukacyjnej Muzeum Miejskiego w Tychach
