Wystawa

Tychy – sacrum w mieście socjalistycznym

7 XII 2018-25 V 2019

Wystawa prezentuje obiekty sakralne zaprojektowane w okresie wielkiej budowy miasta (1951-1989) oraz te istniejące już wcześniej – starotyski kościół p.w. Marii Magdaleny i świątynie, które znalazły się na obszarze Tychów w związku z rozszerzaniem granic administracyjnych.

Na ekspozycję składają się modele najciekawszych kościołów, projekty architektoniczne, fotografie archiwalne oraz współczesne – wykonane z ziemi i z powietrza. Zestawienie to uwidacznia zmiany jakie zaszły w ramach samych obiektów oraz w ich kontekście przestrzennym, dając równocześnie możliwość refleksji nad teraźniejszością.

Kuratorem wystawy jest historyk sztuki Patryk Oczko, kustosz w Dziale Sztuki Muzeum Miejskiego w Tychach:
– 1 stycznia 1951 roku Tychy uzyskały prawa miejskie – rozpoczęła się wielka budowa. Z perspektywy władz w nowo kreowanej przestrzeni dla kościoła nie było miejsca, co stało w sprzeczności z potrzebami duchowymi tworzącej się społeczności. Mimo licznych przeszkód, w okresie Polski Ludowej na terenie miasta zaistniało kilkanaście świątyń. Były one budowane wysiłkiem stosunkowo niewielkich wspólnot, kierowanych przez energicznych duchownych. Przedsięwzięcia te stanowiły również wielkie wyzwania dla architektów. Podejmując się tak trudnego zagadnienia jakim jest kształtowanie obiektu sakralnego, musieli oni liczyć się m.in. z ograniczeniami prawnymi, skomplikowanymi kwestiami lokalizacji, trudnościami z dostępem do materiałów budowlanych, czy wreszcie niechęcią ze strony władz. Należy jednak zaznaczyć, że żadne przeciwności nie były w stanie przeszkodzić realizacji ambitnych i twórczych koncepcji, czego świadectwem są np. kościoły pw. św. Jana Chrzciciela czy Ducha Świętego.

Wystawa objęta została honorowym patronatem Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego 2018 oraz Stowarzyszenia Architektów Polskich (o/ Katowice).

Towarzyszyć jej będą liczne wydarzenia oraz publikacja, będąca rozszerzeniem wątków prezentowanych na wystawie.

 

Tychy – sacrum w mieście socjalistycznym

8 grudnia 2018 – 25 maja 2019

 

Kurator: Patryk Oczko
Aranżacja: IDCODE – Szymon Bańka
Infografika: Zofia Oslislo-Piekarska

Autor fotografii współczesnych: Artur Pławski
Autor fotografii współczesnych (dron): Wojciech Radwański

Autorzy fotografii archiwalnych:
Andrzej Czyżewski, Stanisław Kasperowicz, Zygmunt Kubski, Krzysztof Pilecki, ks. Franciszek Resiak, Zygmunt Wieczorek, Janusz Włodarczyk
Opracowanie fotografii archiwalnych: Barbara Kopia, Marcin Kasperek

Wydruk fotografii: Drukarnia Raster – Mikołów

Autorzy modeli kościołów: studenci Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach pod kierunkiem dr inż. arch. Ryszarda Nakoniecznego w ramach przedmiotu: Polska architektura współczesna XX i XXI wieku a śląska szkoła architektury

Kierownik produkcji: Dorota Kordys
Produkcja: Agnieszka Chmielnicka, Aleksandra Matuszczyk, Magdalena Zielosko-Kowieska

Montaż: Krystian Banik, CHRONUS – Dominik Niedziela

Promocja: Joanna Kucz-Pieczka, Adam Natkaniec

Fotografie archiwalne oraz projekty architektoniczne:
zbiory Muzeum Miejskiego w Tychach
archiwa parafii:
pw. św. Jana Chrzciciela
pw. Matki Boskiej Pośredniczki Wszelkich Łask
pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela
pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
pw. Krzyża Świętego
pw. Ducha Świętego
pw. św. Józefa Robotnika
pw. Matki Bożej Królowej Aniołów
pw. św. Maksymiliana Kolbe
pw. św. Jadwigi Śląskiej
archiwa prywatne:
Bożeny Włodarczyk, Emiliana Piaseckiego, Sylwii Adamus, Ilony Pernak

Patronat honorowy:
Europejski Rok Dziedzictwa Kulturowego 2018
Stowarzyszenie Architektów Polskich o/ Katowice

Patronat medialny:
Herito
Architektura. Murator
Gazeta Wyborcza
Magazyn Miasta

 

Fotografia:  Anna Szpakowska-Kujawska, fragment projektu witraża do niezrealizowanego kościoła pw. Matki Boskiej Królowej(proj. Ewa i Marek Dziekońscy, 1957). Zbiory Muzeum Miejskiego w Tychach

Dokumentacja fotograficzna – Artur Pławski

 

 

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

  • Fot. Artur Pławski

Miejsce

Stary Magistrat
pl. Wolności 1

Godziny otwarcia

zwiedzanie wystawy czasowej (wstęp wolny):
wtorek–środa: 9.00–15.00
czwartek–sobota: 10.00–19.00
niedziela, poniedziałek, święta: nieczynne

sprzedaż wydawnictw i gadżetów (płatność kartą):
poniedziałek–środa: 8.00–16.00
czwartek–piątek: 8.00–19.00
sobota: 10.30–18.30
niedziela, święta: nieczynne

W 2025 roku nieczynne w dniach: 1 i 4–6 stycznia, 19–21 kwietnia oraz 1–4 maja i 7 maja.

więcej informacji o sprzedaży online wydawnictw i gadżetów:
zamowienia@muzeum.tychy.pl