MMTy/HM/933
papier, rękopis
wymiary: wys.: 66,5 cm, szer. 78,8 cm
dar
Plan przedstawiający fragment tyskiej dzielnicy Czułów z zabudowaniami Fabryki Celulozy oraz przyfabrycznego osiedla mieszkalnego wybudowanego dla jej pracowników. Na planie widoczne również m.in. szosa biegnąca z Tychów do Murcek (obecnie ulica Katowicka), rzeka Mleczna ze zbiornikiem oczyszczającym, tereny należące do księcia pszczyńskiego Jana Henryka XV Hochberga oraz Jadwigi Duży i Jana Faronia.
Fabryka powstała w 1887 roku jako spółka akcyjna. Udziały w niej mieli firma Korn-Bock działająca na terenie wsi Zakrzów (obecnie w granicach miasta Wrocław) oraz książęta pszczyńscy Jan Henryk XI Hochberg (1855-1907) i jego następca Jan Henryk XV Hochberg (1907-1938). Na przełomie XIX i XX wieku w sąsiedztwie fabryki wybudowano osiedle mieszkaniowe dla jej pracowników. W jednym z budynków w 1902 roku rozpoczęła działalność szkoła dla dzieci z przyfabrycznej osady. W okresie międzywojennym, po przyłączeniu Górnego Śląska do Polski, przedsiębiorstwo weszło w skład polskiej spółki akcyjnej. W latach 20. XX wieku fabryka rozpoczęła produkcję papieru i ligniny.
W czasie II wojny światowej do pracy w czułowskiej fabryce zatrudniono jeńców wojennych z obozu jenieckiego w Łambinowicach. Byli to żołnierze armii brytyjskiej. W fabryce pracowali także jako jeńcy wojenni Polacy, Francuzi i Rosjanki. W wyniku walk na terenie Czułowa w styczniu 1945 roku fabryka uległa znacznemu zniszczeniu. Po wojnie fabrykę znacjonalizowano, a w latach 70. weszła ona w skład Śląskich Zakładów Papierniczych. W połowie lat 90. rozpoczął się proces przemian własnościowych fabryki.
Agnieszka Ociepa-Weiss
