Czterostronicowa karta okolicznościowa wydana na pamiątkę śmierci księdza Jana Kapicy, proboszcza parafii pw. św. Marii Magdaleny w Tychach.
Na pierwszej stronie druk pozowanej fotografii duszpasterza Jana Kapicy, na białym tle, w czarnej ramce. Pod zdjęciem dopisek: „Misereor super turbam”/ „Żal mi ludu!”.
Wewnątrz tekst: krótki biogram duchownego oraz wizerunek Marii Magdaleny wraz z Jezusem – patronki tyskiej parafii. Poniżej słowa: „Św. Marja Magdaleno, patronko parafji Tyskiej, módi się za nami.”
Ksiądz Jan Kapica to postać związana z Tychami, szczególnie mocno w końcu wieku XIX oraz w trzech dekadach wieku XX. Urodził się w 1866 roku w Miedźnej. Duchowny katolicki objął parafię pw. św. Marii Magdaleny w Tychach w 1898 roku, gdzie posługę kapłańską sprawował przeszło 30 lat. To on podjął odważną decyzję o rozbudowie kościoła, który z ledwością mieścił parafian podczas nabożeństw.
Ksiądz Kapica mocno angażował się w działalność społeczną oraz polityczną. Był wielkim zwolennikiem przyłączenia obszaru Górnego Śląska do odradzającego się państwa polskiego, a także szerzycielem przekonań abstynenckich wśród społeczności górnośląskiej. Jego walka z alkoholizmem była wynikiem prowadzonych rozlicznie obserwacji, na polu społecznym i ekonomicznym, szczególnie wśród tyskiej społeczności, której był duszpasterzem, a której problemy trzeźwościowe niejednokrotnie wiązać można z bliskością browaru książęcego i produkowanych tam trunków, do których okoliczni mieli ułatwiony dostęp.
W początkach XX wieku ksiądz Kapica zaangażowany był w działania partii Centrum. Od 1908 roku opowiadał się po stronie dążeń polskich na Górnym Śląsku. W maju 1908 roku na zebraniu przedwyborczym w Opolu, pierwszy raz użył publicznie zwrotu „my Polacy”. Uzyskawszy mandat wszedł do Koła Polskiego sejmu pruskiego w Berlinie. W czasie plebiscytu agitował za Polską, jako zastępca kierownika Polskiego Komitetu Plebiscytowego na powiat pszczyński. Po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski został mianowany delegatem książęco-biskupim dla polskiej części Górnego Śląska z władzą wikariusza generalnego. 22 czerwca 1922 witał w Szopienicach wkraczające na Górny Śląsk oddziały gen. Szeptyckiego.
Po zakończeniu I wojny światowej ks. Kapica wziął udział w tworzeniu zrębów nowej diecezji katowickiej.
Zmarł 10 września 1930 roku w Tychach, gdzie został pochowany. Jego okazały nagrobek znajduje się przy południowej ścianie kościoła parafialnego. Ksiądz Kapica pozostawił po sobie liczny dorobek piśmienniczy w języku polskim i niemieckim, w większości poświęcony walce z pijaństwem i upowszechnieniu idei abstynencji od alkoholu.
Oprac. Agata Berger-Połomska
Bibliografia:
ks. dr Emil Szramek: „Ks. Jan Kapica. Życiorys. A zarazem fragment z historii Górnego Śląska”, Katowice 1931
Jerzy Myszor, Ks. Jan Kapica (1866-1930) – karta z dziejów ruchu abstynenckiego na
Górnym Śląsku, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”, T. 22, 1989
