Na awersie kopia druku (najpewniej wykonana popularną wówczas metodą powielenia) rysunku przedstawiającego Maryję i Józefa klęczących w stajni przy Jezusie. U góry z lewej strony gwiazda betlejemska oraz napis „WESOŁYCH ŚWIĄT”. Karton ma kolor cielisty
W dolnej części karty nazwa miejscowości: Uherce. W prawym dolny rogu data: 1982.
Karta wykonana została w obozie dla internowanych w latach 1981-1982, w Uhercach – miejscu przetrzymywania osób uznanych za niebezpieczne przez WRON w czasie stanu wojennego. Przymusowe osadzanie w ośrodkach odosobnienia osób politycznie „niebezpiecznych” odbywało się na podstawie decyzji administracyjnych formalnie podejmowanych przez komendantów wojewódzkich Milicji Obywatelskiej. Podstawą prawną był dekret o ochronie bezpieczeństwa Państwa i porządku publicznego w czasie obowiązywania stanu wojennego z dnia 12 grudnia 1981 roku.
Internowania były pierwszymi represjami, zastosowanymi w związku z wprowadzeniem stanu wojennego przez władze PRL. Zatrzymania osób wytypowanych prowadzono w ramach akcji, której nadano kryptonim „Jodła”. Jej rozpoczęcie zaplanowane było na północ. Od jej wyniku – czyli skutecznym zatrzymania przywódców opozycji (zwłaszcza NSZZ „Solidarność”) – w znacznej mierze zależało powodzenie wprowadzenia stanu wojennego. Internowani zostali nie tylko działacze (od szczebla krajowego, poprzez regionalny, aż po zakładowy) i doradcy NSZZ „Solidarność”, ale też osoby zaangażowane w działalność innych niezależnych organizacji społeczno-politycznych.
Jednym z internowanych był Leszek Waliszewski, pracownik Fabryki Samochodów Małolitrażowych Bielsko Biała, Zakład Nr 2 w Tychach, gdzie stał na czele Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” przy Zakładzie Nr 2. Wedle decyzji o internowaniu nr III „A”-60 zagrażał bezpieczeństwu Państwa i porządkowi publicznego, gdyż „miał skłonność do inspirowania strajków i wrogich wystąpień publicznych”.
Na potrzeby „izolacji” działaczy opozycji zdecydowano – na podstawie wspólnego zarządzenia ministra sprawiedliwości i ministra spraw wewnętrznych – o utworzeniu (formalnie od 13 grudnia 1981 roku, de facto niektóre z nich pierwszych „pensjonariuszy” przyjmowały już 12 grudnia przed północą) 46 „ośrodków odosobnienia”.
Miejsca te (przeważnie stosując zasadę „jak najdalej położone od ośrodków miejskich i dużych skupisk ludzkich”) wytypowała wcześniej SB. W kolejnych miesiącach stanu wojennego liczba „internatów” zmieniała się – jedne likwidowano, inne zaś tworzono. Łącznie internowanych przetrzymywano w 52 miejscach.
Jednym z nich był zakład karny w Uhercach Mineralnych, utworzony w 1972 roku, gdzie znalazł się m.in. Leszek Waliszewski.
W szczytowym momencie, czyli 21 grudnia 1981 roku, w „ośrodkach odosobnienia” przebywało 5128 internowanych. Potem ich liczba stopniowo malała. Najbardziej opornych trzymano w „izolacji” do grudnia 1982 roku – ostatnie 62 osoby zwolniono 23 grudnia 1982 roku.
Na rewersie karty pocztowej druk linii (jedna pionowa rozdzielona napisem „SOLIDARNOŚĆ”, cztery poziome). W prawym górnym rogu miejsce na znaczek pocztowy, w środku druk informacyjny „WYKONANO OBÓZ UHERCE”.
Oprac. Agata Berger-Połomska
Bibliografia:
https://polskiemiesiace.ipn.gov.pl/mie/form/r4674307861,Waliszewski-Leszek-Zygmunt.html, data dostępu: 13.11.2023 r.
https://polskiemiesiace.ipn.gov.pl/mie/form/344,Baza-Internowanych.html?szukaj=61309871, data dostępu: 13.11.2023 r.
