Zbiory
Dział Etnologii

Św. Krzysztof

Antoni Toborowicz

Wola Libertowska, 2012 r.

MMTy/TK/1293
rzeźba w drewnie, wys. 93 cm45 x 36 cm
zakup

Rzeźba wykonana z drewna, pokryta polichromią barwną. Przedstawia św. Krzysztofa dźwigającego na barkach Dzieciątko Jezus.

Św. Krzysztof przedstawiony z długą brązową brodą, w szacie w żółtym kolorze sięgającą kolan oraz brązowym płaszczu narzuconym na jedno ramię. W lewej dłoni trzyma kostur zakończony owalną formą. Święty niesie na ramieniu Dzieciątko Jezus, przytrzymując je prawą ręką. Dzieciątko Jezus ubrane w szatę w czerwonym kolorze. W dłoniach trzyma kulę, symbolizującą Ziemię. Wzrok kieruje ku górze. Wokół głowy Jezusa aureola w formie drewnianych promieni w czerwono-żółtym kolorze.
Postacie umieszczona na owalnej podstawie symbolizującej wodę.
Rzeźba została wykonana przez artystę w jego pracowni w Woli Libertowskiej w 2012 roku.

W sztuce Święty Krzysztof przedstawiany jest zazwyczaj jako olbrzymiego wzrostu człowiek przenoszący przez wodę Dzieciątko Jezus. Od wielu wieków patronuje żeglarzom, flisakom i przewoźnikom. Od kilku dziesięcioleci uważany jest także za patrona kierowców.

Od kilku dziesięcioleci uważany jest także za patrona kierowców. W 1997 roku stał się patronem Tychów – miasta, które od lat siedemdziesiątych XX wieku kojarzone jest z powstałą tutaj Fabryką Samochodów Małolitrażowych (obecnie Fiat Auto Poland) oraz ciągle rozwijającym się przemysłem samochodowym. Tychy nazywane są nawet stolicą polskiej
motoryzacji. W tutejszym kościele pw. św. Krzysztofa (jednym z nielicznych w Polsce) odpust parafialny przypada w niedzielę po 25 lipca, a uroczystości odpustowe połączone są ze święceniem pojazdów. Doroczne święcenie samochodów w Tychach ma blisko dwudziestoletnią tradycję i gromadzi mieszkańców całego regionu. Kult św. Krzysztofa stał się jednym z elementów integrujących miejscową społeczność, złożoną w większości z osób przybyłych tutaj w II połowie XX wieku z terenu całej Polski w poszukiwaniu pracy

Niniejsza praca Antoniego Toborowicza otrzymała Nagrodę Dyrektora Muzeum Miejskiego w Tychach w ogólnopolskim konkursie Muzeum Miejskiego w Tychach ogłoszonym w 2012 roku z okazji 15 rocznica nadania Tychom patronatu św. Krzysztofa.

Antoni Toborowicz urodził się w 1941 roku w Woli Libertowskiej, wsi w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Tam też tworzy swe niepowtarzalne, charakterystyczne i rozpoznawalne dzieła. Potrafi on z każdego niemal kawałka napotkanego drewna wydobyć zaklęty w nim kształt. W ten sposób spod dłuta Antoniego Toborowicza na świat wychodzą fantastyczne stwory, nierzeczywiste postacie, baśniowe zwierzęta. Artysta swobodnie łączy drewno z kamieniem, wikliną i skórą. Dzieła Toborowicza znajdują się w zbiorach muzeów etnograficznych w Warszawie, w Krakowie, w Toruniu, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Historycznego w Łęczycy, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Muzeum w Chrzanowie, Muzeum Miejskiego w Tychach oraz zbiorach prywatnych w kraju i za granicą.
Prace artysty znajdują się również w wielu miejscach w Tychach, m.in. we wnętrzu kaplicy p.w. Matki Bożej Uzdrowienia Chorych w tyskim Szpitalu Wojewódzkim. Krzyż oraz stacje drogi krzyżowej jego autorstwa podziwiać można w otoczeniu kościoła pw. bł. Karoliny Kózkówny. Rzeźby artysty znajdują się również we wnętrzu kościoła oraz w niedawno powstałym ogródku różańcowym. Krzyże drewniane przez niego wykonane stoją też w sąsiedztwie innych tyskich kościołów: pw. Świętej Rodziny (osiedle E) i Matki Bożej Królowej Aniołów (w Wilkowyjach).

Agnieszka Szymula