Najstarsza stoi po środku i obejmuje siostry, ma na imię Jancia. Młodsza to Stefania i siedzi na krześle. Najmłodszą – Marię – usadzono na stoliku. Siostry Kalafarskie prezentują się w sukienkach uszytych z tej samej kropkowanej tkaniny, we włosach mają identyczne jasne kokardy. Można odnieść wrażenie, że ubiór podkreśla łączące ich rodzinne więzi. Siostrzana wspólnota.
Pamiątkowa fotografia powstała w krakowskim zakładzie fotograficznym Bernarda (Berla) Hennera (juniora) przy ulicy Szewskiej 27, gdzie fotograf działał w latach 1906–1911. Urodził się w 1866 roku w Przemyślu, a zmarł w 1913 roku we Lwowie. Zawodu nauczył się od ojca Bernarda (Barucha) Hennera (seniora), który prowadził zakłady fotograficzne w Jarosławiu i Przemyślu. Z Hennerami spokrewniony był inny znany fotograf – Jakub Gols (Jakub Goldenberg) (ur. 1872, Porudno – zm. 1950, Bytom), który w 1913 roku zamieszkał w Krakowie i do 1945 roku prowadził zakład fotograficzny „Marya”, najpierw przy ulicy Karmelickiej 10, a od 1916 roku przy ulicy Szewskiej 20. Ulica Szewska miała więc szczęście do utalentowanych portrecistów.
Po drugiej wojnie światowej Maria Kalafarska po mężu Hyrczak zamieszkała w Tychach. Pracowała jako sekretarka w powstałym w 1946 roku Państwowym Gimnazjum Spółdzielczym. Szkoła ta przygotowywała osoby dorosłe do pracy w handlu. Zorganizował ją Ludwik Bogobowicz. Placówka mieściła się w budynku przy ulicy Nowokościelnej 11, a jej internat w willi przy ulicy Damrota 41, wybudowanej w 1899 roku (w latach 1948–1993 willa była w posiadaniu rodziny Drabików, obecnie swoją siedzibę ma w niej bank). Kiedy 30 czerwca 1950 roku rozwiązano gimnazjum, oba budynki zostały przekazane Publicznej Średniej Szkole Zawodowej w Tychach, kierowanej przez Czesława Grota. Był to początek trwającego przez kolejne dekady procesu organizowania i reorganizowania tyskiego szkolnictwa.
Zdjęcie przedstawiające siostry Kalafarskie jest przyklejone na tekturkę. U dołu ozdobnej winiety widnieje tekst: „Płyty przechowuje się dla dalszych zamówień i powiększeń”. Choć płyty, czyli szklane negatywy, zapewne przepadły wraz z likwidacją zakładu fotograficznego Hennera, pozostała odbitka. Darowana Muzeum Miejskiemu w Tychach w 2014 roku, do dziś przechowywana jest w jego zbiorach.
oprac. Ewelina Lasota
Bibliografia:
M. Lipok-Bierwiaczonek, Początki szkolnictwa zawodowego w Tychach, czyli jak „wykluwała się” budowlanka, Tychy 2022, źródło: https://zs5.tychy.pl/wp-content/uploads/2022/10/Budowlanka_1962-2022_Poczatki.pdf [dostęp: 12 czerwca 2024].
B. Zbroja, Krakowskie zakłady fotograficzne pierwszej połowy XX wieku, Archiwum Narodowe w Krakowie, Kraków 2022.
