Zbiory
Dział Fotografii

Wigilia u Przygodzkich (Gniezno, 24.12.1936)

Autor nieznany

MMTy/F/373/4; fotografia pozytywowa; monochromatyczna na papierze; wymiary: 8,8 cm × 10,7 cm; zakup

Tę fotografię można by zatytułować Spojrzenie. Powstała w czasach, kiedy w użyciu były już aparaty małoobrazkowe – lżejsze od swoich wielkoformatowych poprzedników, z dobrej jakości, jasnymi obiektywami, na światłoczułe błony – a mimo to nadal trzeba było wysiedzieć bez ruchu, bez mrugnięcia okiem.
Ta niewielkich formatów, mieszcząca się w dłoni odbitka jest pamiątką wieczerzy wigilijnej roku 1936. Widoczny na niej po prawej mężczyzna to Teodor Przygodzki (1910–1996). Ma dwadzieścia sześć lat i niedawno zakończył blisko dwuletnią pieszą wędrówkę wzdłuż granic Rzeczpospolitej oraz wszerz kraju. W drogę wyruszył z młodszym bratem Michałem, który jednak ze względu na stan zdrowia wrócił do domu. Może to on jest autorem zdjęcia? Wiadomo, że pośrodku siedzi starszy brat Stefan. Znowu wszyscy razem.

Przygodzki, członek Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego oraz harcerz, trafił do Tychów z rodzinnego Gniezna między innymi przez Puszczyków (tu w latach 40. reaktywował struktury harcerskie, do których wstąpił w 1923 roku) oraz przez Dzierżoniów (tu w 1945 roku został skierowany przez PPR do Milicji Obywatelskiej jako komendant posterunku w Pieszycach). Wyleczony w szpitalu wojskowym z ran postrzałowych w 1949 roku został przeniesiony do cywila i podjął pracę jako kierownik kina „Polonia” w Kutnie. W 1954 roku zamieszkał w Tychach, gdzie w latach 1961–1976 pełnił funkcję kierownika kina „Andromeda”. Po przejściu na emeryturę jeszcze raz udał się w podróż dookoła Polski oraz Europy – już jako „Teodor Przygodzki z miasta Tychy”. Wyruszył 15 kwietnia 1976 roku, wrócił 30 kwietnia 1980 roku. Na zakończenie wyprawy zaprezentował w holu „Andromedy” między innymi swój namiot oraz mapę z trasą przemarszu.
W kolekcji Muzeum Miejskiego w Tychach znajdują się fotografie i dokumenty prywatne Teodora Przygodzkiego ilustrujące jego zaangażowanie w życie kulturalne miasta.

Ewelina Lasota