W uchwale z 1949 roku Biuro Polityczne KC PZPR podkreślało: „Polska zmierzająca do socjalizmu, winna być krajem zdrowych i mocnych ludzi, radujących się życiem, w którym wychowanie fizyczne i sport wyrabia siłę woli, opanowanie i odwagę, wytrzymałość na trudy i umiejętność zespołowego życia i wysiłku, ludzi przygotowanych do pracy dla ludowej ojczyzny i do obrony w razie potrzeby jej granic”.
System kultury fizycznej w PRL został więc przeorganizowany na wzór radziecki, a sport miał odtąd służyć sprawom narodu i partii. Zasadniczymi cechami struktury sportu polskiego stały się na długie lata – jak w innych dziedzinach życia – koncentracja, demokratyczna centralizacja, masowość i planowość. Takie imprezy, jak kolarski Wyścig Pokoju czy Mistrzostwa Europy w boksie w Warszawie zostały obciążone polityczno–ideologicznym bagażem.
Na ekspozycji są prezentowane unikalne fotografie, plakaty, trofea i dokumenty z czasów, gdy mistrzowie sportu stawali się niejako własnością państwa. Nie brakuje na niej oczywiście wątków tyskich. W związku z rozpoczęciem budowy „Nowych Tychów” to wzorcowe miasto socjalistyczne było wdzięcznym polem do realizacji modelu stalinowskiego sportu.
To propozycja wystawiennicza nie tylko dla miłośników sportu, ale pozwalająca też na głębszą refleksję w ujęciu historycznym i socjologicznym.
kurator: Piotr Zawadzki
projekt i aranżacja, infografika: Katarzyna Jendrośka–Goik
identyfikacja wizualna: Marcin Kasperek KLARstudio.pl
przygotowanie fotografii archiwalnych: Barbara Kopia
produkcja: Dorota Kordys
realizacja wystawy: Krystian Banik, Henryk Dubis i Synowie
promocja: Agnieszka Woszczyńska, Gabriela Oleksy
wydruki: Drukarnia Raster
źródła eksponatów:
zbiory Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Miejskiego w Tychach, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Zamoyskich w Kozłówce (Galeria Sztuki Socrealizmu);
zbiory prywatne Józefa Gawliczka, Henryka Grzonki, Wojciecha Mszycy, Gabriela Pierończyka i Piotra Zawadzkiego
autorzy i źródła zdjęć:
Archiwum Państwowe w Katowicach, Kazimierz Seko/zbiory Muzeum Historii Katowic, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, PAP/Jerzy Baranowski, Zygmunt Kubski/zbiory Muzeum Miejskiego w Tychach;
albumy „Siła, radość, piękno” (1955 r.), „Polska Ludowa i jej młodzież (1951 r.), „Die Olympischen Spiele 1952”;
archiwum prywatne Henryka Grzonki i Gabriela Pierończyka
autor filmu: Wojciech Kobyliński (zbiory Muzeum Miejskiego w Tychach)
czas trwania: 18 października–6 listopada 2020 oraz 2 lutego–19 marca 2021
miejsce: Stary Magistrat, pl. Wolności 1, Tychy
wstęp wolny
wydarzenia towarzyszące wystawie „To idzie młodość. Życie sportowe na placu budowy socjalizmu”:
kameralne oprowadzanie po wystawie z Piotrem Zawadzkim / 18 października 2020 (niedziela), godz. 16.00
kameralne oprowadzanie po wystawie z Piotrem Zawadzkim / 22 listopada 2020 (niedziela), godz. 16.00
kameralne oprowadzanie po wystawie z Piotrem Zawadzkim / 6 grudnia 2020 (niedziela), godz. 16.00
kameralne oprowadzanie po wystawie z Piotrem Zawadzkim / 16 stycznia 2021 (sobota), godz. 16.00
kameralne oprowadzanie po wystawie z Piotrem Zawadzkim / 6 marca 2021 (sobota), godz. 16.00
Na tropie początków sportu w „Nowych Tychach” – spacer, prow. Piotr Zawadzki / 24 października 2020 (sobota), godz. 11.00–13.00
Sport i propaganda w czasach PRL–u online – spotkanie, gość: dr hab. Grzegorz Bębnik (Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach), prow. Piotr Zawadzki / 19 listopada 2020 (czwartek), godz. 18.00
Wszyscy na start! Dwa oblicza Wyścigu Pokoju online – spotkanie, gość: Henryk Grzonka (Polskie Radio Katowice), prow. Piotr Zawadzki / 10 grudnia 2020 (czwartek), godz. 18.00
Spotkanie z Anną Sulińską, autorką książki „Olimpijki”, reportażu o polskich medalistkach olimpijskich, prow. Piotr Zawadzki / 7 stycznia 2021 (czwartek), godz. 18.00
Magia sportowego radia online – spotkanie, gość: Jerzy Góra (Polskie Radio Katowice), prow. Piotr Zawadzki / 11 marca 2021 (czwartek), godz. 18.00
Na tropie początków sportu w „Nowych Tychach” – spacer, prow. Piotr Zawadzki / 20 marca 2021 (sobota), godz. 11.00–13.00
Wystawie towarzyszą kameralne zajęcia edukacyjne dla uczniów VII i VIII klas szkoły podstawowej oraz uczniów szkół średnich „Sprawny do Pracy i Obrony. Młody człowiek na zimnej wojnie”
zapisy: Agata Berger–Połomska, Anna Kura, tel. 32 327 18 20–21, wew. 24, e–mail: a.berger@muzeum.tychy.pl, a.kura@muzeum.tychy.pl
patroni medialni:
„Gazeta Wyborcza”
„Sport”
Tygodnik „Twoje Tychy”
Tychy.pl
Dwutygodnik „Nowe Info”
TVP 3 Katowice
„Niezwykłe Opowieści Sportowe”
Historykon.pl
partner Muzeum:
drukarniaraster.pl
Chcemy, żebyście czuli się u nas bezpiecznie. Dlatego, zwiedzając wystawę, zachowajmy środki ostrożności. Prosimy stosować się do wszystkich reguł bezpieczeństwa oraz komunikatów obsługi, a wcześniej zapoznać się z regulaminami.
Regulamin zwiedzania Muzeum Miejskiego w Tychach
Regulamin korzystania z oferty edukacyjnej Muzeum Miejskiego w Tychach
Dokumentację fotograficzną wystawy przygotował Artur Pławski
